Ostatni etap leczenia ortodontycznego to leczenie retencyjne, które ma na celu ustabilizowanie i utrzymanie efektu przeprowadzonego leczenia poprzez umożliwienie zębom, kościom oraz tkankom miękkim jamy ustnej i twarzy, wzajemne dostosowanie się w trakcie procesu żucia. Do tego celu stosowane są aparaty retencyjne, dodatkowo w łuku dolnym stosuje się retainer stały przytwierdzony do zębów siecznych od strony językowej. Czas leczenia retencyjnego jest uzależniony od wady i wieku pacjenta. Dla prawidłowego przebiegu leczenia retencyjnego koniecznym jest przestrzegania otrzymanych zaleceń przez lekarza prowadzącego oraz odbywanie wizyt kontrolnych 3, 6 oraz 12 miesięcy.
W pierwszych trzech miesiącach pacjent winien nosić aparat retencyjny przez 24h, z wyłączeniem czasu przeznaczonego na mycie zębów i jedzenie. Przez następne 6 –miesięcy 10h na dobę. Dalsze leczenie ustalane jest w trakcie wizyt kontrolnych. Jeżeli po upływie 2 lat zęby są ustabilizowane to leczenie retencyjne można uznać za zakończone. Wskazane jest jednak przymierzać aparat retencyjny po tym czasie raz w tygodniu dla sprawdzenia, czy zęby pozostają na swoich pozycjach.
Należy pamiętać, że zęby przez cały okres swojego funkcjonowania, zarówno u osób leczonych, jak i nieleczonych ortodontycznie, podlegają przesunięciom spowodowanym działaniom sił żucia tłoczeniu języka, procesowi wzrostu starzenia się, w związku z tym ich pozycja nie jest ustalona raz na zawsze.
Aparaty retencyjne należy myć bieżącą, letnią wodą, mydłem w płynie i przechowywać w przeznaczonym do tego celu pudełku na sucho. Należy unikać do mycia gorącej wody ponieważ wysoka temperatura prowadzi do deformacji aparatu retencyjnego .
Na wizyty kontrolne, po zakończonym leczeniu ortodontycznym, konieczne jest przynoszenie aparatu retencyjnego.